زیر اندازهای سنتی ایران، بخش چهارم:قالی (2)

-

      |    

-

      |    

-

       |    

1395\05\07

       |    

از گروه :

 

مهم ترین زیراندازهای سنتی ایران شامل حصیرزیرانداز ، نمد زیرانداز ، پلاس ،گلیم ، گبه ، زیلو ، قالی و جاجیم هستند. در سری مقالات "زیر اندازهای سنتی ایران" به طور خلاصه به معرفی هر یک از این هنرها میپردازیم. در قسمت 1 این مقاله به طور خلاصه در خصوص تعریف قالی، چگونگی بافت، تقسیم بندی طرح ها توضیح داده شد. در این بخش به ادامه معرفی طرح ها و مراکز بافت قالی اشاره میشود.

زیر اندازهای سنتی ایران، بخش چهارم:قالی (2)

 

یکی از انواع تقسیم بندی های طرح طبقه بندی شرکت سهامی فرش ایران است که در زیر مشاهده میکنید:

4 – طبقه بندی شرکت سهامی فرش ایران

شرکت سهامی فرش ایران در سال 1352 ، طرح های عمده ی قالی ایران را در 19 گروه به شرح زیر طبقه بندی کرد :

طرح های آثار باستانی و ابنیه ی اسلامی ، طرح های شاه عباسی ،طرح های اسلیمی ( تصویر1)، طرح های افشان، طرح های اقتباسی ، طرح های بندی ( واگیره ای ) (تصویر 2) ، طرح های بته ای ، طرح های درختی (تصویر 3)  ، طرح های ترکمن ( بخارا ) (تصویر4) ، طرح های شکارگاهی (تصویر5) ، طرح های قابی ( خشتی ) (تصویر 6)، طرح های گل فرنگ (تصویر 7) ، طرح های گلدانی (تصویر 8)، طرح های ماهی درهم ، طرح های محرابی (تصویر9) ، طرح های محرمات-در این طرح ها متن فرش از جهت طولی به چند ردیف موازی تقسیم می شود. درون این ردیف ها با نگاره هایی همچون بُته جِقه، انواع اسلیمی و یا ختایی و گل و برگ تزئین می شود(تصویر10). ، طرح های هندسی ، طرح های ایلی ( عشایری ) ، طرح های تلفیقی

 

قالی

تصویر1- طرح اسلیمی

قالی

تصویر2- طرح واگیره ای یا بندی 

قالی

تصویر3- طرح درختی

قالی 

تصویر4- طرح ترکمنی

 قالی 

تصویر5- طرح شکارگاه

قالی

تصویر6- طرح خشتی

قالی 

تصویر7- طرح گل فرنگ

قالی

تصویر8- طرح گلدانی 

قالی

تصویر9- طرح محرابی

قالی 

تصویر10- طرح محرمات

 

از مراکز مهم قالی بافی ایران باید از تبریز ( و برخی از مناطق شهری ، روستایی و عشایری استان آذربایجان شرقی ، همچون هریس ، گوراوان ، مهربان ، بخشایش ، مرند ، مراغه و ... ) اصفهان ، کاشان ، نایین ، قم ، سنندج و بیجار ( در استان کردستان ) ، کرمانشاه و سنقر کلیایی ( در استان کرمانشاه ) ، ارک ، کرمان و راور و افشار ( در استان کرمان ) ، ترکمن صحرا ، قشقایی و شیراز ( در استان فارس ) ، همدان و چهارمحال و بختیاری نام برد . اما خوشبختانه قالی در تمامی شهرها ، همه ی مناطق عشایری و بسیاری از روستاها ( حدود 28000 روستا ) بافته می شود . گفتنی است که امروزه شهر تهران نیز به مرکزی برای بافت قالی های نفیس و من جمله تابلو فرش تبدیل شده است .

 

 

 

منابع: یاوری، حسین، شناخت صنایع دستی ایران، تهران، مهکامه، 1393

 

درباره بازار عمده فروشی و صادرات آرکارنو